Wat is het verschil tussen een deeltijd- en een duaal studie?

Er bestaan verschillende studievormen. In Nederland maken we onderscheid tussen voltijd-, deeltijd- of duaal studeren. Maar hoe zit dit precies? Voltijd kennen we eigenlijk allemaal wel, een student die zich volledig op diens studie richt en gemiddeld 40 uur per week bezig is met colleges, opdrachten en stages. Maar wat is het verschil tussen deeltijd- en duaal studeren? Dat leggen we uit in deze blog.

In het kort: het verschil tussen een deeltijd- en duaal student

In de competenties zit geen verschil. Welke studievorm je ook volgt, je behaalt hetzelfde papiertje. Voor elk diploma gelden immers dezelfde eisen. Voor je studiekennis maakt het dus niets uit in welke vorm je gestudeerd hebt. Maar voor je praktijkervaring en manier van studeren wel. Daar zit nu precies het verschil.

Kortgezegd geldt het volgende als verschil tussen een deeltijd- en duaal studie:

  • Een deeltijd student volgt een mbo, hbo of universitaire opleiding en heeft daarnaast een (fulltime) baan. De student gaat een dag of een aantal avonden per week naar school. De baan die de student daarnaast heeft hoeft niet gerelateerd te zijn aan diens opleiding.
  • Een duaal student combineert diens studie met een daarbij relevante baan. Opgedane kennis kan dus ook direct in de praktijk gebracht worden. Dit wordt ook wel een leerwerktraject genoemd.

Beide vormen zijn dus een combinatie van werken en leren. Alleen is de relevante praktijkervaring anders. Maar er zijn meer verschillen. We diepen beide studievormen nog wat verder uit.

Wat houdt deeltijd studeren in?

Deeltijd studenten combineren een studie, vaak in de avonduren, met een baan. Die baan kan helemaal losstaan van de studierichting, maar kan ook raakvlakken hebben. Raakvlakken zijn echter niet verplicht. Colleges worden buiten werktijden om gevolgd. De opleiding duurt meestal 4 jaar, maar er zijn ook snellere varianten. Echter doen studenten er door de hoge druk die het combineren van werk, studie en privé met zich meebrengt, vaak langer over. Opleidingen stellen wel de voorwaarde dat je werk hebt wanneer je een deeltijdstudie start. Deeltijdstudenten hebben geen recht op studiefinanciering.

Deeltijd onderwijs wordt vaak gevolgd door volwassenen die zichzelf verder willen ontwikkelen. Ze willen een volgende stap zetten in hun carrière of nieuwe kennis opdoen binnen hun vakgebied. Ook komt het voor dat ze al een opleiding hebben afgerond en een paar jaar hebben gewerkt, waarna ze zich willen omscholen. Deeltijdstudenten zijn daarom vaak wat ouder dan reguliere studenten. Ze zijn gewend om te werken, hebben hun salaris nodig voor hun vaste lasten en hebben soms ook al een gezin. Zij kunnen daardoor moeilijk de overstap maken naar fulltime studeren.

Wat houdt duaal studeren in?

Een duaal student combineert werken en leren. Anders dan bij een deeltijdopleiding, vullen baan en studie elkaar aan. Duale studenten gaan een leer-werkcontract aan met hun werkgever en mbo of hbo onderwijsinstelling. Ze worden begeleid en beoordeeld door hun docenten én werkgever. Voor zowel prestaties op hun werk als opleiding behalen ze studiepunten. Op de universiteit betekent duaal studeren over het algemeen dat je aan je studieperiode een praktijkjaar vastplakt.

Een duale opleiding wordt gezien als een voltijdstudie, een duaal student heeft daarom recht op studiefinanciering voor de periode waarin deze studeert. De werkuren worden betaald door hun werkgever.

Zonder passend werk kan een student geen duale opleiding volgen. Deze werk-leerconstructie is tweeledig. Theoretische kennis kan direct toegepast worden in de praktijk en ervaringen uit het werkveld worden meegenomen naar de theorie. De praktische ervaring die een duaal student opdoet is van grote meerwaarde. Die betreedt immers met veel meer ervaring de arbeidsmarkt dan diens voltijd-collega. Natuurlijk heb je hier als werkgever flink in geïnvesteerd, dus het zou zonde zijn om deze goed opgeleide medewerker te laten lopen. Een duale studievorm is populair bij medewerkers die al een mbo opleiding hebben afgerond en daar nog een hbo opleiding achteraan willen doen.

Een duaal studie duurt twee tot vier jaar. Na twee jaar haalt een student diens associate degree en na vier jaar een bachelordiploma. Meestal gaan studenten één tot twee dagen per week naar school en werken ze de rest van de week. Door de hoge workload qua studie en werk komt het wel regelmatig voor dat studenten een half jaar uitloop hebben. Het traject is zwaar, een student wordt zowel in diens studie als baan geacht om constant op hbo-niveau te presteren.

Wat wordt van een bedrijf verwacht wanneer deze een deeltijd of duaal student in dienst neemt?

Bij een duaal opleiding wordt de werkgever geacht mee te werken aan de werk-leerconstructie. Je gaat er mee akkoord de student te begeleiden, passend werk te bieden en diens salaris te betalen. De hoogte van dit salaris wordt bepaald door de ervaring en/of CAO. Ook heb je als bedrijf een rol als beoordelaar. Het kan voorkomen dat een student een assessment of ander soort opdracht moet doen op het werk. Daarbij vindt zowel een beoordeling door de docent als door het bedrijf plaats. Ook betalen bedrijven meestal de studie en soms ook studiematerialen van de duaal student.

Het salaris van een deeltijdstudent is afhankelijk van de functie, CAO, werkervaring en sector waarin de student werkzaam is. Verder zijn er voor het bedrijf geen verplichtingen binnen deze constructie. Natuurlijk kan je wel beschikbaarheid geven om opdrachten uit te voeren of voorstellen om (een deel van) de studie te betalen, bijvoorbeeld wanneer de kennis die de medewerker hiermee opdoet relevant is voor jouw bedrijf.